2021 жылдың 8 тамызында өз мәресіне жеткен Токио 2020 Олимпия ойындары елімізді ойландыра қалдырғаны жасырын емес. Спорт тарихымыздағы ең нашар нәтижесімен есте қалар осы халықаралық жарыс. Бір қызығы, жапондықтар көптеген жағдайлар бойынша қазақтарға ұқсайды. Олардың келбеті қазақтың бет-әлпеті тәріздес. Жапония Хиросима мен Нагасаки атом бомбалауынан зардап шексе, біз Семей атом сынақ алаңының кебін кидік. Қазақ пен жапон тілдері Алтай тілдері отбасының мүшелері болып табылады. Алайда, бізге біршама ұқсас Жапонияның бас қаласы Токио төрінде қазақ спортшылары сүрініп қалды. Айтпақшы, қазақтар үшін әлдеқайда бөтен көрінетін АҚШ, Ұлыбритания немесе Австралияда өткен жазғы Олимпия ойындарында біздің спортшылар керемет нәтижелерді көрсетті.

Қысқы Олимпия ойындарында да көршілес Ресей мәнерлеп сырғанайтын Денис Тен жұлдызымызға алтын медалін қимап, қола медалін тапсырды Сочи (Шоқы) шаһарында. Ал, қазақтарға бөтен боп көрінетін Норвегияда даңқты шаңғышымыз Владимир Смирнов аса тартысты әрі өте маңызды 50-шақырымдық бәйгеде алтын медалін ұтып алды Лиллехаммер қаласында. Көрдіңіздер ме, іргелес мемлекеттен гөрі шалғайдағы скандинав елі біз үшін әділдік пен қошаметті танытты.
Ал, Токио ойындарының тұжырымына қайта оралсақ, мынадай жағдайды есте сақтағаны жөн. Спортшыларымыздың нашар көрсеткіштерінен безіп, кейбір қазақ жанкүйерлері өзбек атлеттеріне бүйрек бұрды. Атап айтқанда, бокстағы аса ауыр салмақ дәрежесінде өнер көрсететін сарттың ұзынтұрасы Баходыр Жалоловтың жекпе-жектерін асыға күткен қаракөздеріміз жоқ емес еді. Әрине, сарт-сұрт елдің осы боксшысының кейбір жетістіктерін жоққа шығармаймыз. Алайда, қазақтың ата жауы — өзбек тобырының өкілдеріне жанкүйер болуы — миға сыймайтын құбылыс! Аңғал қазекеңдерден Қарақалпақстан, Бостандық ауданы, Тәшкен қаласы мен тағы басқа елді мекендерін тартып алған зымиян көршілеріміз спорт саласында да қитұрқы әрекеттерді жүргізуде. Әлгі, сарт ұзынтұрасының жолы болсын деп, Франция үшін өнер көрсететін қызу қанды, соққылары жойқын қапқаздық былғары қолғап шебері Мұрад Әлиевті болмашы нәрсені сылтау етіп жарыстан аластатты парақор төрешілер. Сайып келгенде, Жалоловтың қуанышына жартылай финалда тегеурінді Әлиевтің орнына миы шайқалған, қасы жаралған британдық Фрейзер Кларк өтті. Соның өзінде, әлсіреген Кларк сарттың ұзынтұрасын бір рет нокдаунға жіберіп үлгерді.
Ақтық сынға шыққан американдық Ричард Торрес бойы мен салмағы бойынша Жалоловтан әлдеқайда төмен болса да, өзінің батыл әрі жігерлі қимылдарымен көрермендердің көңілінен шықты. Алайда, бұл жолы да жемқор қазылар сарттың ұзынтұрасына қолғабыс берді. Жекпе-жектің екінші бөлімінде басын төмен ұстауы үшін Торрестің бір ұпайын алып тастады. Ал, Жалоловтың құшақтау, итеру қимылдарын жазаламады парақор төрешілер. Сонымен қатар, сарттың ұзынтұрасын есеңгірете жаздаған американдықтың соққысын нокдаун деп есептелмеді. Әрине, қазақ бокс тарихында да бұндай келеңсіз жағдайлар баршылық. Мысалы, Лондон жазғы Олимпия ойындарында жемқор алпауыт Тимур Құлыбаевтың досы Серік Сәпиевтың жолы болсын деп, қарқынды украин боксшысы Тарас Шелестюкты қазақ боксшысына жолатпай құртып жіберді парақор төрешілер.


Discover more from TriLingua Daniyar NAURYZ
Subscribe to get the latest posts sent to your email.