Қазақ тілін білмейтін келімсектер былай тұрсын, біздердің зиялы қауымның кейбір өкілдері ана тілімізге толық көшуіне енжарлық танытады. Бөтен ұлттың адамының көзінше орысша сайрағаны түгіл, тіпті қандастарымен сөйлескенде солтүстік көршіміздің тілінде сырласатын қаракөздер жоқ емес.
Мәңгүрттерді тілге тиек етпеймін. Кәдімгі қазағуар кісілер туралы баян етіп тұрмын. Талаймен тікелей тілдестім. Мысалы, кәрістер үшін тиімді ересь жазатын Габдуллин Америкада бас сауғалап тіршілік етсе де, орыс тілін пір тұтты. Қазақша тәуір әңгімені соғай алады, бірақ мүмкіндігінше орыс тіліне сүйеніп тұр. Көгілдір экран арқылы қазекеңдердің миын жейтін Олжаев та әңгіме барысында қазақ пен орыс сөздерін араластарып жібереді. Цыгано-қапқаздыққа ұқсайтын актер Джаманкулов та менің қазақша сөйлегеніме тіксініп қарап, аюдың диалектімен жауап қайтарды. Армяндар басып алған, шотланд ақынының құрметіне аталған театрында бұйра шашты актёр статист жұмысын сұрамай ма?
Аға ұрпаққа еліктеп, жастардың біразы пиджин немес лингва франка тәріздес дүбәра сөйленісті қолдануда. Тіпті, ауыл шаруашылық атауларына бай тілімізге азық-түлікті сипаттайтын бөтен сөздерді қосып тұр. «Свежий говядина алыңыз!», — сияқты оғаш үндеулер жиі естуге болады. Осындай шала сауатты, төл мәдениетін пысқырмайтын шикілеу адамдардың өз обалы өзіне. КГБ–ФСБ оларға бүйт-сүйт демейді, ана тіліміздің дамуына бөлінетін мол қаражатты қымқырмайды.
Discover more from TriLingua Daniyar NAURYZ
Subscribe to get the latest posts sent to your email.