Кәріс өндірушілерінің орысшыл ұстанымы

Қазақ нарығын қаптап кеткен орыс пен белорус өнімдері экономикалық зиянмен қатар рухани саладағы жағдайымызға да қауіп төндіреді. Өйткені, осы бөтен елдердің тауарлары мен қызметтерінің басым бөлігі орысшыл атауларымен белгіленген. Ол ол ма, орыс пен белорус қожаларының жымысқы әдеттеріне еліктеп, көптеген қазақстандық компаниялар да өз тауарлары мен қызметтеріне орысшыл атауларын коюда. Жергілікті опасыз кәсіпкерлерінің арасында кәріс алыпсатарларының орны бөлек.

Итжегіш орысшыл балмұздақтың бір түрі.

Балмұздақтың ірі өндірушілеріміздің бірі “Шин-лайн” фирмасы мемлекеттік тілімізді менсінбей, өз өніміне көбінесе орысшыл атауларын қоюда. “Санька-Петька” секілді бөтен атаулары арқылы кәріс балмұздақ шығарушылары елімізге қарсы жүргізілетін Ресейдің рухани шабуылын қолпаштайды. Тіпті, Колбин екеш Колбиннің тұсында да Қазақ ССР-нің тағам саласында ана тіліміздің мәртебесі жоғарылау болды. Сол заманда, “Балдырған”, “Сағыз” сияқты қазақи атаулары жиі кездесетін. Әрине, КСРО-ның социалистік қоғамы ұлт мәселесіне әлдеқайда әділдеу қарады. Ал, капиталистік орыс империясы қазақ тәріздес бұратана халықтарын түгімен жеп қоюға дайын.

Оңтүстік Корея итжегіштері кондитерлік өнімінің орысшыл атаулары.

Елімізде тайраңдап жүрген Оңтүстік Кореяның пысықайлары да оңып тұрған жоқ. “ЛОТТЕ Рахат” акционерлік қоғамы жоғарыда көрсетілген балмұздақ өндірушісіндей өз өніміне орысшыл атауларды қоюға баса назар аударады. Олардың “Сладкий холодок”, “Шоколадно-вафельные” және тағы басқа кәмпіттері  ресейлік мемлекеттік тілді дәріптеуде. “Рахат”-тың бұрынғы өнімі негізінен табиғи ингредиенттердің көмегімен жасалған. Қазақи атаулардың үлесі де артық болды. Ал, қазіргі таңда химиялық коспалардың итжегіш шеберлері байырғы кондитерлік өнімді жасанды ингредиентермен бұрмалауымен қатар, бөтен елдің тіл саясатын мақұлдауда.

Consulate General of the Republic of Korea in Almaty has its signboard only in Korean and English.

Жалпы алғанда, шаңырағымызға қарамайтын кәріс келімсектері Сеул ағайындыларының айтқанын екі етпей орындайды. Қазақстандағы оңтүстік кореялық дипломаттар өз күнделікті жұмысында кәріс, орыс пен ағылшын тілдерін пайдаланады. Демек, олардың пікірінше мемлекеттік тіліміз Қазақстан мен Корея Республикасының өзара қатынастары үшін керек емес дүние болып табылады. Есесіне, Кәріс түбегіндегі жұмыс істейтін қазақ дипломаттары мен кәсіпкерлері кәріс тіліне мейлінше зор құрмет көрсетеді.  Әлбетте, кәріс алыпсатарларының қылмысы тіл мәселесімен ғана шектелмейді.

Жоңғар батыры Қалмұханбет Қасымов.

Жоңғар батыры әрі Жаңаөзен қасапшысы қыли көзді Қалмұханбет Қасымовтың иелігіндегі “Комфорт” құрылыс гипермаркеттерін славян-кәріс пысықайлары басқарады. Аталған дүкендердегі қара жұмысты көбінесе қазақ малайлары орындайды. Кейде, еліміздің еңбек заңын бұзып, әлгі қасапшының қанден кәріс иттері қандастарымызды қатарынан он үш сағат бойы тер төгуге зорлайды.  Осындай он үш сағаттық жұмыс күнінің барысында қазақ қызметкерлерінің бірі арнайы бағдарламасын пайдаланып, жан түршігерлік мәліметке куә болды: әлгі қызметкер гипермаркетке келген сатып алушыларға пәлен тауарларды әкелу үшін сол күні дүкеннің ішінде әрі-бері он сегіз шақырым жүрді! Міне, еліміздегі кәріс алыпсатарларының дені оларға баспана берген қазақ еліне қарай екі жүзділік танытуда: билік тізгінін ұстағандардың көтіне сабынсыз кіреді, алайда қатардағы қазақтарды адам деп санамайды.

Likes(0)Dislikes(0)
Print Friendly, PDF & Email
16 views

Leave a Reply