Қазақ тіліне шетел тілдерін тікелей аударатын сөздіктер баяғыдан бері жарық көруде. Саясаткер Нұртас Оңдасынов араб пен парсы лұғаттарын құрастырып жіберді. Ағылшын, неміс пен француз тілдерінің сөздіктері бастырылған. Бірақ, осындай ғылыми кітаптардың дені қағаз түрінде ғана оқта-текте кездеседі. Интернеттегі тегін таратылатын сөздіктердің саны тым аз. Көптеген зерттеушілер мен оқушылар бұндай кітаптарға зәру болуда. ABBYY Lingvo тәріздес көптілді электрондық сөздіктер қазақ тілін тек қана орыс тіліне аударады. Гугл аудармашысы әлі күнге дейін қазақ тілін өңдей алмайды. Абырой болғанда, қазіргі таңда кейбір сайттар ана тілімізді басқа тілдерімен сөздіктер арқылы қосақтауда. Мысалы, translate.academic.ru веб-торабы қазақ сөздерін ағылшын мен орыс тілдеріне аударады. Өз кезегінде, ағылшын, қытай, орыс пен француз сөздері ана тілімізге аударылады.
Әрине, біздің мәдениет, халықаралық қатынастарымыз үшін мынадай ғаламтор парақтарының санын көбейткенімізге не жетсін? Орыс сөздіктері тәуелділігінен құтылғанымыз жөн. Украинадағы қасіретті оқиғалар тіл мәселесінің маңыздылығын тағы да бір дәлелі. Достас кекілді жұрт өз тілінде еркін сөйлесуі үшін жанын қиюға даяр! Өйткені, дамыған ауызша мен жазбаша тілі – егемен елдің рухани тірегі. Бөтен тілге сүйенетін халық бөгде мемлекетке кіріптар болуына ешбір күмәнім жоқ. Ал, тіл мәселесін оң нәтижесіне жеткізетін негізгі құралдарының бірі – көптілді сөздіктер. Сылдыр той-думандарға шашылатын ақшасын нағыз ғылыми еңбекке жұмсау керек. Көптілді сөздіктер аса қыруар қаржы-қаражатты талап етпесе де, орасан зор аудармашылық жұмысының берік негізі болып табылады.
(0)Dislikes
(0)